کد مطلب:18986 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:6

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

مراد از كلمات «مَلِك» و «مالك» و «مليك» چيست؟

«مَلِكْ» و «مالِكْ» و «مَليكْ» هر سه از ماده «مُلْك» ( بر وزن مرغ) است و به گفتة مقاييس اللّغه، در اصل دلالت بر قوّت دارد، و از آنجا كه صاحبان اموال مختلف، و همچنين حكمرانان و فرمانروايان داراي قدرت و قوتند اين اوصاف بر آنان اطلاق شده است.



«راغب» در «مفردات» ميگويد «مَلِك» به كسي گفته ميشود كه در تودة مردم از طريق امر و نهي تصرّف كند... .



«مَلِك» معمولاً در مالكيت سياسي گفته ميشود، و «مالك» در مسائل مالي، بعضي گفتهاند «مالك» جامعتر از «مَلِك» است، زيرا هر «مالكي»، مَلِك و حكمران آن چيز است، ولي هر «مَلِك» مالك نخواهد بود. بعضي نيز گفته‎اند كه «مالك» اختياردار هر گونه تصرفي در ملك خود مي‎باشد، در حالي كه مَلِك (حكمران) اختيار هرگونه تصرف را ندارد، بعلاوه مملوك نميتواند به ميل خود، از تحت مالكيت مالك خويش درآيد، در حالي كه رعيّت ميتوانند خود را از تحت حكومت حكمران خويش بيرون برند.



البته اين دو واژه هنگامي كه به عنوان وصف خداوند به كار ميرود اشاره به مصداق اتم و اكمل آن، و به يك معني اشاره به تنها مصداق حقيقي آن است، لذا مرحوم «كفعمي» در «مصباح» هنگامي كه به واژه «مَلِك» ميرسد ميگويد او كسي است كه مالكيتش شامل تمام اصناف مملوكات ميشود، و هرگونه تصرف و امر و نهي در مورد مأموران خود دارد، كسي كه در ذات و صفاتش از همه موجودات بينياز است، و تمام موجودات در ذات و صفاتشان به او نيازمندند (مصباح كفعمي/ 318.).

---

پيام قرآن ج 4


حضرت آيت الله مكارم شيرازي و ساير همكاران